Mangalore-ah Beer Kan Zawng…

(Zu ka sel lova, zu in mi ka sawisel hek lo. ‘A thui em a, ka chhiar chhuak peih lo’ i ti a nih paw’n, a tlangkawmna tal hi chu i chhiar hram ka beisei.. )

A khuhhawnna

Primary leh middle school kal chhung zawngin, Football khelh aia khelh loh thlang zawk thin ka ni a. Football khel thiama hriat ka ni ngai hek lo, tun thlengin. Ama’rawhchu awmna hmun a zirin thil kan tih ngai loh leh kan thiam em em loh pawh tih a ngaiin thiam anga kan awm a ngaihna hun te pawh hi a awm ve zel a. Nikum hmasa, October thla khan kan College Football Team-ah ka tel ve vangin Mangalorekalna hun tha deuh ka neih phah a. Football thiam vang ni loin khel thiam an tlem vang zawkin chu hun chu ka pumpelh duh bik hek lo.

Duhthusamin a lum…

Kan thu mai mai pawh hi kan thlan nghal dep dep mai nia! Tuifinriat kam tih takah a boruak a uap churh mai a. Zokhaw tlangval tawnah, lung min len tur reng a awm lo.
Beach kan tlawh ve chhun lah, nula tawih deuh hmuh chu hnai lo; tuifinriat kama vai puithiam pali te’n an sakhaw serh leh sang khawihin an thu bial laih a, a laiah mei an chhem khu let let. A piah lawkah Isua zirtir Peter-a te hnathawh ang thawk sanghamantu kan hmu tih mai loh chu, a hmun a nuam a tih a ni mai. Thil danga awm hlawl lo. A awm lo tak zet.

A letling a vuttui thlawr bel!

Tin heti hi a ni a. Kan thiam loh vang nge, kan vanduai vang? Kan zin chhan berFootball kan khelh lah semi final penalty shoot-out ah kan chaklo bawk si. A hminga asenior ni ve ta chuan, thiam ang tawkin nau te ka’n hnem ve sasawi a. An rilru na thawidamna tur kan nei lo a ni ber. Mahse tlai lama kan in hmukhawm leh chu an thil ngen a dang ta. Beisei miah loh, kan naute ho rui deuh tawh si, zu la kham si lo chuan zu lei turin min tir ta tlat mai le!

‘Kan senior in ni a, in zahawm khawp mai, mahse keini kan rui vek tawh si, khawngaih takin zu (Beer) min lei sak r’u, in kalna tur leh thildang chu kan tum sak vek ang che u’ an ti ta mai. Ka thianpa Arif-a hi Islam fel chi, zu in duh lo bur mai,ragging lai paw’n senior-te lo hnial fithla pap pap mi a ni a. Kei erawh Mangalore kan thlen tirhin Bar-ah naute’n min hruai lut ve a. He Bar-ah hian Beer um te chu naute zarah ka chul nel ve hman a, ka thianpa ai chuan ka tawng sang deuh hlek. In lem lo mah ila thla te chu ka lak pui ve nasa. 

Tin ka thian pakhat (Arun) Army Officer fapa, zu in ngai lo a ni. Bar-ah a thian te’n ‘Beer pawh in ngam hlei lo ’ an ti ngawt a. Nangni’n beer in in thei a, kei paw’n Tomato sauce te chu ka in ve thei tho tiin Tomato Sauce a dawt nghek. Chutiang mi pathum chu zu dawr zawngin kan kal chhuak ta. Upa tawngin, lungthu zawng kan kim ve ngei mai.

Khawnge Bar…?

Kan thlenna hi Mangalore khawpui pawn a nih vangin Bar a vang phian. Bar awmna kan hriat dan ‘Petrol bunk bulah’ tih kha a ni mai a. Auto rickshaw-a thuin kawngpui veilam ka thlek a, Arun-a’n dinglam a thlek thung. Minute 10 vel kan tlan hnu ah Arun-a a rang fahranin Auto driver dar a ben leh ‘Yes Petrol Bunk is here’ tiin a chhuk nghal. A rang a rang in Petrol Bunk duty-te hnenah Beer leina hmun a zawt chiah chu, an ngaihdan a ni lo reuh asin. ‘Petrol leina hmun ah zu te in zawn, Zu in duh a nih te chuan Bar-ah zawt ta che u’ an lo ti let erh asin. 

Yes, Bar…

Beidawn lek lek hnuah Bar chu kawngsir ah kan hmu ta. ‘Yes, Bar’ kan ti rual thawt a, Auto-a ding chiah, kan chhuak ta mai lo. Harsatna a intan ta… ‘Tunge Beer chu lei ta ang? Kum a naupang ber Arun-a ‘va lei rawh’ ka ti; ani’n ka la kal ngai bik teuh lo, mahni chauh chuan ka kal duh lo a ti bur mai si. Arif-a lah va kal rawh tih hma hmainragging lai a senior te’n in tur a an tih pawh a a hnial dan ringawt a sawi bawk. Kan nau te lah chuan min lo phone sek bawk nen. A tawp a tawpah kan pathum a kal kan rawt ta…

Kan mengphawk!!!

Beer um eng zat nge kan lei ang le? Kan pawisa ken zat kan hria mahse, um engzat nge kan lei theih ang tih a ni zawk. Chhanna kan dawn chu, ‘Um kua tal’. Englekhawle a lian vak lovang a, a rit lovang chu ti rilru chungin pawisa kan han pe fel te te a. A hnu lawkah chuan, ‘hei le’ tih leh polythene bag lian tawk a Beer um fun chu min pe ta hnawk mai. A keng tu tur kan buai leh, tu mahin Beer khai kha kan phur lo vek si. A ngai tein tumah awl bik lovin um 3 theuhin kan khai ta. Vairengte kal tlang tur ni lo tihin hre reng mah ila, awm a nuam miah lo.

Tirhkoh Paula’n engtingnge a tih..?

‘Thil engkim tih ka tan a thiang a, mahse thil engkim tih ka tan a tha kher lo, thil engkim ka tan tih a thiang a, nimahsela eng bawihah mah ka in phal lo’ a ti. Tu tan mah ‘I ti tur a ni lo’ ka ti thei lo, tin thu ka nei hek lo. Mahse engkim kan tih hian, chhia leh tha hriatna thiang kan hman a tul in; hei hi ti ta ila, enge ka nunah a thlen ang? rah tha a chhuah ang nge, ka nun tichhetu a ni ang? tih kan kan ngaihtuah nawn fo hi a tul hle. Mi thenkhat zu laka an sihhnip em em laiin thenkhat tan erawh meizial sim a har em em thung. Engpawh chu lo ni sela, a pawimawh ber chu Pathianin a chhia leh a tha hriatna thiang min pek hi hmang thiam fo ila. Tirhkoh Paula thusawi hian kan nitin nunah awmzia lo nei thar mawlh rawh se.

KA NU…

“Min ngailo te’n an leng Ramthianghlim ah,

Kir an rello an kal zel e….”

Ka va ngai che em...

Nipui lo thleng lawm a hnahthar chhuah thingtin hring no nghelh te, an mawina parzu tlana sirva lengrual zai tin vawr chiar nak nak te ka thlir a ka hmuh hian ka nu ka va ngai zual thin che em. A ni, ka Nu nang chuan, chhia leh tha ka hriathran hma atangin engkim huamin i malchung ah engkim min pein zirtirna tha tinreng, i hriatbak pawh midang zawt chawp hialin min lo enkawl a. Midangte tlukpui em ni lo mah ila, tun hun thleng hian min dilsak thin Khuanu malsawmna ka dawn te hi ropui ka ti. Ka tello a chawhmeh tui tha ei i hreh thin zia te, ka hming lam hmasa te te a “Aw..Mampuia chu awm ve se chuan...” i tih vawng vawng lai hmel te kha ka dawn let a. Nghilhni a awm dawn lo, ka nu, ka thinlung a phut det det chhung chuan...

Lam ang letin kan run lo lawi leh dawn pawh ni ila i zalna laikhum atang a min thlahlel tak a min lo thlir lawm lawm tu an awm tawh dawn lo te, khawvel a aw mawi leh ropui (ka tan) ngei a ‘Mampui’ min titu tur awm tawh lo tur ka dawn changte hian nun hian awmzia a neilo hian ka hre thin. Mahse maw ka nu nang zawng natna te’n hmun an chan lohna, Lalnunne ma kiang ah I chawl tawh si a; i natna vang a rilru pangngailo i put thin te kha i tuar tawh ngai dawn silo a. Min ngai lo a Chatuan Lal i fak tawh tur hi ka lawmpui che in ka duhthusam a ni; mahse kawng lehlama ka thlir chuan min ngai lo i leng tur erawh a ka dawn changing ka thik lek lek zawk che... Lalnunnema kiang ah chuan nuam i ti dawn bik lutuk a....

I kal hnu khan e...

Ka cellphone a thu ka dawn te hi ka en let ka en let a. Min kalsan a talangin nangmah vang a thu ka dawn (messages) zozai te hi an va ropuiin min va thlamuan tak em. Ka rin aiin i lo ropui ka nu!!, Zonu mai mai emaw ka lo ti  thin che a, mahse min kalsan hnu pawh a ka thiante leh min hmangaihtu te kaltlang a thu min hrilh zawng zawng hi ka tan hlawkna hlir a ni. I kal tih hria a ka thiante leh chhung leh khat laina ten ‘...kan tawngtaipui reng che..’ min tihte khan khawhar lusun tawrhdan min zirtir a, Pathian thlamuanna min petu an ni. Ka nu, i fapa hian min kalsan hnu hian zirtur min pek hi zir zel ka tum a, mahse he lei anchhedawng Setana Lalna ram ah hian i tawngtaipuina tello chuan ka chau fo thin.

Krista nei tur a ka nun min lo hruai te hi a van ropui tak em ka nu.. Ramthianghlim a i kal ni a Kristian nangmah a vanga lo kal khawm te hmel ka hmuh te kha, aw an va ropuiin an va hlu em. Ka tana Lei-Angel-te an ni. Min tuarpui hmel ka hmuh te, Krista vang a thlamuanna min hnutchhiah zawng zawng te, an tawngtaina leh fakna hla mawi an sak zawng zawng te kha kei hian a hlut zia ka sawifiah thiam lo. Tin e ka nu, ka hrilh chak em em che chu maw, hnamdang ka zirpui te, sakhuana leh hnam tihdan in an loh vang a i boral chanchin pawh ka hrilh ngam loh, ralna hun a ka sawm miah lo an lo kal ve te, min tuarpui vanga an mittui an hru fap fap te ka hmuh khan mak ka tiin nu hlutzia min hraitchian tir asin. Nu hi in va hlu in in va lo ropui tak em...

I natna vang khan maw..

Khuanu hi ka dem lek lek chang a awm thin..mahse kan tan a tha ber tur Ani chuan a hre si a. Kha natna i tuar lai a, nun awmzia kan zirtheihna turte, natna tuar te dinhmun kan hriathhiam theihna tur a A remruat a lo ni si tih te ka hrechhuak a. Mahse ka ti leh thin ang. Naupangte kan nih lai a kan veng nu zing a tuantha ber pawl, losul haw hnuhnung ber leh hna thawk nasa ber zing a sawi thin kha; mahni a kal chu sawiloh kaih chung pawh a i pen tha theilo te kha zawng ka nu a na ka ti tawp thei lo.. Beiseina sang tak nei a dam i chak thin zia te, keiin tihsak theih che ka neih loh zia ka inhriatchhuah chang te hian i fapa hi nep ka in ti ngawih ngawih, tih sak theih erawh ka nei silo che, i tan a tawngtai mai loh chu. ‘Marawhchu chhuanna em em che ka nei a. Tin min kal san hnu pawh a midang hnena sawi nuam ka tih ber fo a ni: Lalnunnema kiang a chawlh i dil thin kha. Kha tluk a Kristian nun tluk awmin ka hre lo. Ani chuan hun  a tih tak ah a hruai ta reng che a.

Dik chiah chuan..

Zonu i ni a, ka zir hming pawh i hrethiam lo tiraw??. Mahse maw ka nu ka zahpui reng reng lo che tih min lo hriatnawn sak ang che. Engpawh chu lo zir mah ila. “Mampui I zirna kawng hriatsak vek lo che mah ila I tan hian zantin ka tawngtai thin,” I tih thin tluk a Formula ropui he khawvelah hian I fapa tan a awm lo. Ka lehkha zirlai mi enpuiin min hrilh theilo mah la ka nu I tawngtaina tluk a thil hlu he khawvel ah hian a awm reng reng lo ka tan hian…min hmangaihna luangchhuak a ni si a.

Zirtirtu ropui tak tak te an awm a. Mi zirchhuah sa te zirthiamin mithiam an ni a. Mahse ka nu nangin min zirtir erawh hi chu a danglam bik asin. Chatuan hawlhtlang a ni tlat!! Mizo thufing in ‘Hmel a siam that theih loh a nungchang  erawh a siam that theih’ a tih hi nang chuan I lo hre dim diam si a. Tin thlarau nun nei thei tur a Isua Krista zui tura min lo enkawl  hi a hlu ka ti. Isua Krista vang min hmangaihtu zawng zawng te hi an va mawi em. Mahse tun ah zawng I zirtirna dawn thei ka nilo, nang chu vanmi I ni tawh si a.

Nu leh Pa nei tawhlo te tan....

Nu leh pa i la nei anih chuan lawm rawh, kan lei Pathian te an nih avangin an hlu takzet. An damlai a an hlut na kan lo hriat ngai loh leh ngai a kan neih hi an awm loh chiah hian a hriatchian theih khawp mai. Ka thianpa pakhat thusawi a dik ka tih thin em em chu… ‘Nula rimna ah chhungkaw pa ber pa zahawm tak pawh ni lem lo mah se, kil khata a lo thut ve hrim hrim hian boruak hi a danglam bik’ a ti. Tin nu emaw pa in emaw inchhungkhur an luah lum pui leh pui loh chu a kar a hla hle thin.

Mahse maw ka thian duh tak nu emaw pa emaw I neih tawh loh vang khan I hniam bik chuang lo, nang ang kha khawvel ah hian an tam lutuk; tin piantirh atang a nu leh pa hmu miah lo pawh an awm lehnghal. Kristian te kan vanneih zia hi a langchiang leh thin. Pathian  engkim a kan engkim, nu nei lo tan nu, pa neilo tan pa kan nei a. Ani chuan kan tan a tha tur engkim a hria a. Tin he khawvel hrehawm ah hian kumhlun tur kan nih loh avangin Pathian in tul a tih a kan nu leh pa te nun a lak tawh chuan an vannei ah i ngai ang u. He lei anchhedawng a natna tuara nun an hman reng ai chuan thawhlehna ni ropui nghak a an chawl chu an tan a nuam fe zawk ang tih hriatpui zawk ang u.

Tin ka nu boral ni a ka thiannu, pakhat (a pa in kumhnih kal ta a a boral san) in thu min hrilh kha ropui ka ti tawp thei lo. ’’I nu thlarau khan i nun ah thil tha ber a duhsak reng fo che a. I nu thlarau a hlim I duh chuan I theih tawk a tha khan I tihtur apiang kha puitling takin tih tum zel la. I nu  i ngai a i tap anih pawn i nu vang a i mittui a tla nih chuan in sum reng reng suh, a hlu lutuk’ a ti.

He khawvel ah hian thihna hi mihring kan awm chhung chuan a awm reng dawn si a. Pumpelh tum  engang mah ila, pumpelhna kawng dang a awm silo, tin chatuana a kan nunna kailawn atana a Khuanu lo ruatsa anih vangin a pawmthiam leh a tuar thiam apiang mi vannei anni mai. Thihna hi tuarloh tur ka tihna a ni lo, mahse thlamuantu Pathian ring a, he thihna kan chunga lo thleng thin hi a la damte hian hmasawnna atan leh Krista kan zuina kawng a min ti chaktu, a tuarte leh tuar mek te tan a thlamuanna thusawi thei tu kan nih ka duh vang zawk a ni.